ТҰМСЫҒЫ КЕСКІНДЕРІ ПАЙДАЛАНУ АРҚЫЛЫ ІРІ ҚАРА МАЛДЫ СӘЙКЕСТЕНДІРУ ҰШІН ТЕРЕҢ ОҚЫТУДЫҢ ЖЕТІЛДІРІЛГЕН МОДЕЛІ
DOI:
https://doi.org/10.26577/JMMCS2025125102Кілттік сөздер:
ipi қара малдың түмсығы кескіндері, үлгіні тану, ерекшеліктерді алу, биометриялық белгілер, ірі қара малды сәйкестендіру, терең оқыту модельдері, модель архитектурасы.Аннотация
Ірі қара малды сәйкестендірудің дәстүрлі әдістерін, мысалы, қүлақ сыргаларын, таңбалауды және татуировкаларды қолдану үнемі адамның араласуын, сондай-ақ уақыт пен күштің айтарлықтай шыгынын талап етеді. Қазіргі уақытта радиожиілікті сәйкестендіру (RFID) әдістеріпің кеңінен қолданылуына қарамастан, олардың да белгілі бір кемшіліктері бар. Бүл үшін қолданылатын RFID қүрылгылар үнемі орнатылып түруы қажет, бүл жануарларды мазасыздандыруы мүмкін, сонымен қатар олар қозгалган кезде қүрылгылар зақымдалып немесе жогалып кетуі мүмкін, бүл қосымша мәселелерге әкеледі. Ірі қара малды сәйкестен- діруде биометриялық сипаттамаларды қолдану осы кемшіліктерді жояды. Бүл әдісте жану- арлар олардың бірегей биометриялық сипаттамалары, мысалы, көздің радужка суреттері, тері текстурасы, мүрын іздері және бет ерекшеліктері бойынша анықталады. Бүл мақала ірі қара малды мүрын іздері негізінде сәйкестендіруге арналган. Бүл зерттеуде жалпы саны 4923 суреттен түратын 268 ірі қара малдың бейнесі пайдаланылды. Сегіз түрлі модельдің архи- тектуралары жақсартылып, оқыту процесі үшін таңдалып, оқытылды. Зерттеу нәтижелері бойынша DonsoNot-121, WideResNet-50 және Inception V3 модельдері ең жогары дәлдікке, сәйкесінше 99,2%, 99,1% және 99,1% жетті. Бүл нәтижелер үсынылган архитектураның тиім-ділігін көрсетеді.
