Жеңiл нысталарда радиациялық дектiктердiң қалыптасу процестерiн математикалық модельдеу

Аннотация

Мақала ион сәулеленуi кезiнде материалдардағы радиациялық ақауларды генерациялау механизмдерiн зерттеу мәселесiн талдайды. Зерттеу барысында сәулеленген материалдың тереңдiгiне байланысты каскадты ықтималдық функциясын (КЫФ) және каскадты қаймақтардың концентрациясын есептеу үшiн алгоритмдер әзiрлендi, бұл ақау түзiлу процестерiн модельдеудiң дәлдiгiн арттыруға мүмкiндiк бердi. КЫФ және каскадтық аймақтардың концентрациясы бойынша жүргiзiлген есептеулер радиациялық ақаулардың физикалық сәулелену параметрлерiне байланысты мiнез-құлқын анықтауға мүмкiндiк бердi. Алынған есептiк деректердi эксперименттiк нәтижелермен салыстыру әзiрленген алгоритмдер мен модельдердiң дұрыстығын растады. Ұсынылған әдiстiң ерекшелiгi - ақау түзiлу динамикасын мақсаттың кез келген тереңдiгiнде бақылауға мүмкiндiк беретiн аналитикалық каскадты ықтималдық тәсiлiн қолдану, дәстүрлi сандық әдiстердiң едәуiр есептеу ресурстарын талап ететiндiгiмен салыстырғанда. Бұл нәтижелер бөлшектердiң затпен өзара әрекеттесу және радиациялық ақаулардың түзiлу процесi ықтималдықты болып табылатындығымен түсiндiрiледi, бұл иондардың материалдармен (КЫФ) өзара әрекеттесу ықтималдықтарын сәулеленген материалдың кез келген тереңдiгiнде анықтауға мүмкiндiк бередi, бұл ақау түзiлу процестерiн және олардың энергия, тереңдiк сияқты физикалық параметрлерге тәуелдiлiгiн дәл модельдеуге мүмкiндiк бередi. Дамытылған модельдер мен алгоритмдер материалтану, микро- және наноэлектроникада, конструкциялық материалдардың радиациялық төзiмдiлiгiн болжауда қолданылуы мүмкiн.